Aan de Zuthemerweg aan de rand van Laag Zuthem wordt niet alleen een prachtig boerderijtje met authentiek rieten dak herbouwd, de bewoners Hendrik Jan en Klarissa Ulderink hebben meteen de kans gegrepen er een supermoderne leemkachel in te bouwen die het huis verwarmt en tegelijk in alle warm water-behoefte voorziet.
Eigenlijk maken Hendrik Jan en Klarissa van de nood een deugd. Dat ze geen gas op hun kavel hebben komt omdat voormalig bewoner Jan Stegeman te vuur en te zwaard de aanleg daarvan verdedigd heeft. “Die schijnt met de hooivork aan de weg gestaan te hebben om aanleg te voorkomen,” lacht Hendrik Jan. “Dat heeft hem nog een nacht cel gekost, want hij bedreigde daarmee het ambtelijk gezag”, vult Klarissa aan.
Maar van de nood een deugd dus: gasloos bouwen, daar gaat het toch naar toe. In de zoektocht naar mogelijkheden kwam het stel terecht bij het leemkachelbouwer Vuur en Leem, waar eigenaar Sjang van Daal net uitgevonden had hoe je een leemkachel kunt koppelen aan een boilervat.
Hendrik Jan legt uit: “De leemkachel zelf is een heerlijke verwarming. Je moet hem een uurtje per dag stoken om de lemen massa op temperatuur te houden, zodat de kachel zijn warmte uitstraalt door het huis. Maar het bijzondere van specifiek deze kachel is dat er koperen buizen in verwerkt zijn die aangesloten zijn op onze boiler. Zo verwarmt de kachel meteen een watervoorraad van maar liefst 800 liter. Dat water gebruiken we voor de vloerverwarming en voor warm tapwater.”
Sjang van Daal paste daarvoor het principe van de rocket stove toe in zijn leemkachel. Kort gezegd wervelt de af te voeren lucht daarbij nog een rondje extra door de kachel, waardoor het geheel super efficiënt werkt. “Er gaat bijna geen warmte verloren, maar tegelijk zorgt het systeem ook voor een schone uitstoot. De emissies van deze kachel komen niet verder dan tien procent van de strengste normen die gelden in Oostenrijk en Duitsland. In ons land komen die eisen er ook aan. Met deze kachel ben je daar al op voorbereid.”
Klarissa: “In de zomer stook je die leemkachel natuurlijk niet, daarom is het boilervat straks ook aangesloten op zonnecollectoren. Dat zijn geen zonnepanelen die elektriciteit opwekken, maar vacuümbuiscollectoren die zorgen dat het water opgewarmd wordt. We hebben op die manier een gesloten systeem voor verwarmen en warm water.”
Zonnepanelen voor elektriciteit gaan er overigens ook nog wel komen. “Maar die moeten op het dak van een schuur naast de woning. Dat is van latere zorg.” Hendrik Jan: “Het moet allemaal wel betaald worden natuurlijk. We leven van een gewoon salaris.”
Hendrik Jan en Klarissa voegen nog een invalshoek aan duurzaam doen en denken toe: ze werken met zo veel mogelijk bedrijven uit de buurt. Aannemer Hoppen B.V. ,Dijkman Energy Systems, Rietdekkersbedrijf Ogink en Mensink Schoorsteenkappen komen uit Heino en installateur Loohuis uit Heeten. De kachelbouwer komt uit Gaanderen. “Want we vinden de lokale economie ook belangrijk.”
