Eind 2017 begon de gemeente Olst-Wijhe met gesprekken met inwoners over een Energievisie, nu Ruimtelijke Visie Duurzame Energie. In ruim 15 bijeenkomsten gaven inwoners waardevolle inbreng voor de visie. In de ruimtelijke visie staat welke plekken kansrijk zijn voor windmolens en zonnevelden. Het bijbehorende toetsingskader beschrijft de voorwaarden voor zowel wind als zon. Op 23 november behandelt de gemeenteraad de visie.
Voor de zomer deelden op twee avonden maar liefst 40 insprekers hun mening met de raadsleden. De derde avond waren de raadsleden zelf aan zet en werden hun vragen beantwoord. Op 22 juni besprak de gemeenteraad de visie oordeelsvormend. Op basis van al deze avonden is het toetsingskader aangepast. In dit toetsingskader staan de voorwaarden die de gemeenteraad voor wind- en zonprojecten heeft vastgesteld. Een van deze voorwaarden is de inzet van een omgevingsadviesraad met inwoners en andere belanghebbenden uit een gebied.
Uniek proces voor wind
Inwoners en belanghebbenden in een kansrijk gebied voor windmolens kunnen met elkaar in een omgevingsadviesraad een gebiedsproces doorlopen. In dit gebiedsproces bepalen zij samen onder welke voorwaarden windmolens een plek kunnen krijgen in hun gebied. Dit kunnen zij al doen vóórdat er een initiatiefnemer is. Dit is uniek, want in de meeste gevallen komen inwoners pas in beeld als er al een initiatief is. Door op deze manier te werken, hebben inwoners direct invloed op de voorwaarden die de raad nog niet vooraf heeft vastgesteld. De uitkomst van een gebiedsproces is een advies aan de gemeenteraad. De omgevingsadviesraad beslist zelf of zij het advies aan de gemeenteraad geeft of dat het blijft liggen tot er een ontwikkelaar is. Zij mag ook zelf aan de slag gaan met een windproject. De omgevingsadviesraad zoekt dan een ontwikkelaar die op hun voorwaarden een windproject wil ontwikkelen. Dit is een zogenaamde maatschappelijke tender. Deze optie geeft inwoners de meeste zeggenschap over de ontwikkeling van windmolens in hun gebied. Uiteindelijk heeft de gemeenteraad het laatste woord. In grote lijnen geldt deze manier van werken ook voor zonnevelden die groter zijn dan twee hectare. Het grootste verschil is dat daar pas een omgevingsadviesraad komt als er een concreet initiatief is. De gemeente kreeg destijds een financiële bijdrage van de provincie Overijssel om de visie met inbreng van inwoners vorm te geven. De provincie heeft het proces dan ook met belangstelling gevolgd.
Besluitvorming in de raad
Het college sprak op 3 november over de visie en besloot deze samen met het aangepaste toetsingskader voor besluitvorming voor te leggen aan de raad. Op 23 november buigt de raad zich over de Ruimtelijke Visie Duurzame Energie. Wanneer de raad de visie vaststelt, informeert de gemeente haar inwoners en specifiek de omwonenden van de gebieden voor wind hierover.
