Groentetuin beginnen? Vergeet dan alsjeblieft het idee dat je eerst een stukje grond twee spa om moet spitten. Charlie Nardozzi legt je er in ‘de ongespitte tuin’ alles over uit. Niet spitten levert je een moeiteloze manier op om bloemen, groenten en kruiden te telen.
Er zijn van die dingen in het leven die je pas snapt als je het ziet. Met voetballen had ik dat toen een jeugdtrainer me uitlegde dat ik de bal moest aannemen met het gezicht naar de persoon toe waar die bal vervolgens naar toe moest. Iemand legde me laatst uit dat je eigenlijk helemaal geen warm afwaswater nodig hebt als je vegetarisch kookt. En toen ik leerde over een kruidenrijk weiland ging ik de onzin van een glad gemaaid gazon ineens inzien. Een ‘niet onderhouden’ gazon vind ik sindsdien ook veel mooier.
Niet spitten
De tuin niet omspitten is ook zoiets. Het idee alleen al is bijna genoeg om het concept te snappen. Net als dat het idee een rivier mensenrechten te geven, je ineens heel anders laat aankijken naar hoe we met de natuur omgaan, ging ik ineens met het grootste gemak de logische basis van die gedachte inzien: wat is dat eigenlijk voor gekkigheid dat we de tuin omspitten, hoe onnatuurlijk is dat, welk grondleven ruïneren we daar eigenlijk mee?
Onder de grond
Ik denk dat dat spitten (en ploegen) te maken heeft met het feit dat je alles wat onder de grond zit niet ziet. Terwijl het daar toch heus weelderig levend aan toe gaat. Je beseft je daarom misschien niet dat de natuur zelf wel weet hoe ze een vruchtbare toplaag creëert. En omdat je dat niet weet, ga je er zelf mee aan de slag. Mest erop, omspitten, gewassen erop, oogsten, mest erop…. Een eindeloze cirkel. Want als je dat bemesten en spitten nalaat… Nou, probeer maar eens.
De natuur
Als je niet spit neemt de natuur haar werk zelf weer op. Blad en wortels sterven af, dat is voedsel voor pieren en andere diertjes in de toplaag. Vogels eten er ook van en geven er mest voor terug. Het rottingsproces is eigenlijk één grote compostfabriek. Door te spitten strooien we zand in de machines van die fabriek. Door niet te spitten krijg je een fantastisch luchtige en enorm voedingrijke toplaag.
Strobalen
Voor Charlie Nardozzi is dat overigens nog maar het begin van de ongespitte tuin. Hij stelt ook voor strobalen te gebruiken als bodem. Of boomstammen met zand daarover heen. Zijn manier van tuinieren staat – bijna logisch – ook toe dat je voortaan de worteltjes niet meer netjes recht op een rijtje zet, maar groente zelf een beetje laat bepalen waar ze het meeste zin hebben te gaan ontkiemen. Die plek is meestal ook de best beschermende plek als het gaan om ‘ongedierte’.
Vierkante meter
Aan het eind van het heel mooie voorbeeldboek komt binnen tuinieren en tuinieren in de kas ook aan bod. Want als je ergens de tuin onbespit laat, dan is het natuurlijk wel daar waar je eigenlijk niks te spitten hebt: in de kas, in een vierkante meter tuin, in een bloempot, op je terras. Hier geldt ook steeds: laat de natuur vooral zijn werk doen.
